حکایتی از ادبیات غنی و شفاهی مردم آذربایجان

آرخا: روز دوشنبه برنامه ای با عنوان «قرار فروش» کتاب «لای لای؛ بایاتی مادر» در اهر ترتیب یافت. علیرضا انباز شاعر اهری و مسئول انجمن ادبی بارز اهر پس از شرکت در این برنامه یادداشتی در صفحه مجازی خود درج کرد.

علیرضا انباز مسئول انجمن ادبی بارز اهر نوشت: با اطلاع از موضوع جلسه (قرار فروش کتاب “لای لای،  بایاتی مادر) و البته بدون دعوت قبلی ، ساعت ۱۵:۱۵ دقیقه در کتابخانه آیت الله نجفی اهر حاضر شدم. جمع قلیلی از اهالی فرهنگ و ادب در سالن کوچک کتابخانه حاضر بودند به جمع آنها پیوستم. صحبت از کتاب تازه جعفر خضوعی نویسنده و روزنامه نگار برجسته قره داغی بود هر چند از انتشار آن خبر داشتم، متاسفانه نتوانسته بودم خرید کنم. روی جلد زیبا و ساده با آن نقاشی زیبا حکایت از زندگی ساده و زیبای مردم قره داغ داشت. با عنوان فاخری که داشت هر اهل مطالعه ای را مجذوب خود می کرد. تورقی بر کتاب زدم. کتاب حکایتی از ادبیات غنی و شفاهی مردم آذربایجان بود. صبحت از  “لای لای” ها این ترانه های الهی ـ آسمانی بود که از زبان مادران آذربایجانی به هنگام خواباندن و نوازش دردانه های خود ساری و جاری بود. بی اختیار به یاد لالایی ها و نازلاماهایی که مادرم با صدای حزین و نوعی غم آلوده برای خواهر و برادران کوچکم می خواند، افتادم و اشک در گوشه دیدگانم بهت زد. بایاتی هایی که موضوع مادر و رابطه این فرشته الهی با فرزند و خانواده را تداعی می کرد. ترانه هایی که شاید سابقه آن به قدمت خلقت بشر و تشکیل خانواده برسد.

باز ورق زدم از ارتباط لای لایی ها با مفاهیمی چون: نازلاما، سایا، ازدیرمه، ایلچیلیک، موضوعات مربوط به عزاداری و عروسی و خلاصه هر آنچه در زیر مجموعه فولکلور و ادبیات شفاهی مردم آذربایجان جمع می شد در قالب بایاتی ها در این کتاب بود. علی رغم نعمت تند خوانی که نصیبم شده  موفق به مطالعه تمام کتاب نشدم بی صبرانه منتظر رسیدن به خانه جهت قرائت کتاب بودم.

موضوع دیگری که سبقه ذهنی و عملی دیگری در اهر نداشت، دعوت نویسنده کتاب از اهالی فرهنگ و ادب و مردم علاقه مند به کتاب بود که صرفا از طریق فضاهای مجازی منشر شده بود. این کار در این شهر بی سابقه بود ته دلم به جسارت و مدنی بودن افکار جعفر خضوعی آفرین گفتم هر چند این عمل از منظر عده ای شاید عجیب بود ولی من و کسانی که آنجا بودیم به این ابتکار و مبتکر آن دستمریزاد گفتیم.  امیدوارم با تکرار این کار در چاپ کتاب های نویسندگان قره داغی باعث گسترش علاقه مندی به کتاب و  کتابخوانی گردد. ضمن تبریک مجدد آرزوی انتشار کتاب های دیگری از این نویسنده دارم.